13 weken echo

Wat is een 13 weken echo?


De 13 weken echo is een medisch onderzoek dat je kunt laten uitvoeren als je tussen de 12+3 en 14+3 weken zwanger bent. Met de 13 weken echo kun je al vroeg in de zwangerschap laten onderzoeken of je kind ernstige lichamelijke afwijkingen heeft. De echoscopist kijkt bij een 13 weken echo onder andere naar de schedel, het hart, de armen en benen, de wervelkolom, de nekplooi, de placenta en het vruchtwater. Er wordt niet naar het geslacht van je kindje gekeken.
De 13 weken echo noemen we ook wel een eerste trimester structureel echoscopisch onderzoek.

Waarom zou ik een 13 weken echo laten doen?


De 13 weken echo is niet verplicht. Maar als je dat wilt kun je ervoor kiezen om al vroeg in de zwangerschap te onderzoeken of je kind een lichamelijke afwijking heeft. Als er dan vervolgonderzoek nodig is, heb je meer tijd om te bepalen wat je met de uitslag wilt doen dan bij de 20 weken echo. Bij de 13 weken echo is het kind kleiner en minder ver ontwikkeld. Er is minder zichtbaar dan bij de 20 weken echo, maar sommige, vaak ernstige, afwijkingen zijn al wel te zien.

Waarom zou ik geen 13 weken echo laten doen?


De 13 weken echo is niet verplicht. Je kunt kiezen om deze echo niet te laten doen. Bijvoorbeeld omdat je niet wilt meedoen aan de wetenschappelijke studie of omdat je geen prenatale screening wilt doen. Ook kun je wachten tot de 20 weken echo. Bij de 13 weken echo is het kind kleiner en minder ver ontwikkeld. Sommige afwijkingen zijn daardoor nog niet te zien. En soms denkt de echoscopist een afwijking te zien, maar blijkt na extra onderzoek dat er toch geen afwijking is. Ook kan het soms lang duren voordat er duidelijkheid is. De 13 weken echo kan je daarom misschien ook (onnodig) ongerust en onzeker maken.

Wat zijn de beperkingen van de 13 weken echo?


De echoscopist kan niet altijd alles goed zien, doordat het kind nog maar heel klein is (ongeveer 7,5 cm groot van hoofd naar billen). Sommige afwijkingen zijn rond 13 weken nog te klein, andere afwijkingen ontstaan pas later in de zwangerschap. Het komt ook voor dat de echoscopist je kind niet goed genoeg in beeld krijgt door bijvoorbeeld overgewicht of de ligging van je kind. De echoscopist zal dan de structuren van de baby door middel van een vaginale echo (inwendige echo) in beeld zien te krijgen. De beeldvorming bij een vaginale echo is op detailniveau vaak beter dan via de buik. Als de structuren dan nog niet goed te beoordelen zijn en de echoscopist heeft geen reden om aan te nemen dat het kind een afwijking heeft, dan wordt de 13 weken echo niet herhaald. 

Hoe groot is de kans dat er iets ontdekt wordt?


Meestal is er niets aan de hand. Dat is (op basis van internationaal onderzoek) bij ongeveer 95 van de 100 zwangeren zo. Op dit moment loopt er een wetenschappelijke studie om precies te onderzoeken hoe vaak de echoscopist een aanwijzing voor een afwijking ziet bij de 13 weken echo. En wat dat betekent voor het verloop van de zwangerschap, dit is de IMITAS studie (https://13wekenecho.org/ik-ben-zorgverlener/over-de-imitas-studie/)

Wat als de echoscopist iets afwijkends denkt te zien?


Als de echoscopist bij de 13 weken echo een aanwijzing heeft voor en afwijking of erover twijfelt, kun je kiezen voor vervolgonderzoek in een Centrum voor Prenatale Diagnostiek (Groningen of Zwolle). Daarna beslis je of je verder onderzoek wilt.

Geeft de uitslag zekerheid?


Nee, een 13 weken echo geeft geen zekerheid. De echoscopist kan met de 13 weken echo niet alle afwijkingen zien. Dat betekent dat je kind toch een afwijking kan hebben, ook al is de uitslag van de echo goed. Het omgekeerde gebeurt ook: soms denkt de echoscopist een afwijking te zien, maar blijkt na extra onderzoek dat er toch geen afwijking is.

Wat zijn de kosten van de 13 weken echo?


De 13 weken echo wordt geheel vergoed, mits je toestemming geeft om deel te nemen aan de wetenschappelijke studie IMITAS.